Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) en de Wet op de bescherming van persoonsgegevens (Wbp) en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
In deze wetten zijn de rechten en plichten van de patiënt en de hulpverlener vastgelegd die voortvloeien uit de overeenkomst tot een geneeskundige behandeling. De wet is van toepassing op alle handelingen op het gebied van de geneeskunst, dat wil zeggen alle verrichtingen, inclusief onderzoek en advies, die rechtstreeks betrekking hebben op een persoon en tot doel hebben zijn gezondheid te verbeteren of te bewaken. Deze wet heeft dus ook betrekking op de relatie die de logopedist heeft met de patiënt. Met ingang van 25 mei 2018 geldt in de hele Europese Unie de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG),

Verplichtingen WGBO en Wbp
De wet stelt aan de logopedist een aantal verplichtingen. De belangrijksten zijn:

• informatieplicht: de logopedist verstrekt informatie die de patiënt nodig heeft om zelf op een verantwoorde manier beslissingen te kunnen nemen over zijn gezondheid. Deze informatie is afgestemd op (het niveau van) de patiënt;
• toestemmingsvereiste: voor iedere geneeskundige behandeling is de toestemming van de patiënt vereist. De patiënt kan deze toestemming alleen geven als hij goed geïnformeerd is (zie informatieplicht);
• dossierplicht: de logopedist is verplicht een dossier bij te houden met daarin gegevens over de patiënt zoals de gezondheid van de patiënt, de uitgevoerde verrichtingen en relevante overige gegevens;
• bewaarplicht: het dossier moet 15 jaar worden bewaard, te rekenen vanaf het tijdstip waarop de gegevens zijn vervaardigd of zoveel langer als noodzakelijk (bijvoorbeeld bij chronische ziekten). Het dossier wordt bewaard conform de privacywetgeving.
• vernietiging: de logopedist is verplicht het dossier te vernietigen, binnen 3 maanden na het verzoek van de patiënt en na 15 jaar, te rekenen vanaf het tijdstip waarop de gegevens zijn vervaardigd;
• geheimhoudingsplicht: aan verzoeken voor inlichtingen over, inzage of kopie van gegevens aan anderen dan de patiënt, kan alleen worden voldaan als daartoe uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de patiënt is verkregen.

Daarnaast heeft de patiënt een aantal rechten waar de logopedist rekening mee moet houden, namelijk het recht op inzage in zijn medisch dossier en privacybescherming bij overdracht van gegevens. Volgens de WGBO heeft de patiënt zelf ook een informatie- en medewerkingsplicht.